Μάσκα CPAP στην υπνική άπνοια – Θεραπεία με ανεπιθύμητες ενέργειες | Inspire

Μάσκα CPAP στην υπνική άπνοια: αποτελεσματική, αλλά όχι πολύ δημοφιλής

Θεραπεία με mάσκα CPAP

Για μέτρια έως σοβαρή αποφρακτική υπνική άπνοια (ΑΥΑ), συνιστάται η χρήση μάσκας CPAP κατά τη διάρκεια της νύχτας. Σύμφωνα με την Αμερικανική Ακαδημία Ιατρικής του Ύπνου, αυτή είναι επί του παρόντος η καθιερωμένη θεραπεία. (1) CPAP σημαίνει "συνεχής θετική πίεση αεραγωγών". Στα Αγγλικά: Continuous Positive Airway Pressure. Με τη θεραπεία CPAP δημιουργείται μια ελαφρώς θετική πίεση στους αεραγωγούς κατά τη διάρκεια του ύπνου, η οποία σταθεροποιεί τους αναπνευστικούς μύες. Αυτό είναι αποτελεσματικό, αλλά λόγω διαφόρων ανεπιθύμητων ενεργειών και προβλημάτων, η θεραπεία CPAP συχνά αποτυγχάνει. Αυτό συμβαίνει διότι, για να αντιμετωπίζει με επιτυχία τις παύσεις της αναπνοής με αερισμό θετικής πίεσης, η μάσκα πρέπει να φοριέται κάθε νύχτα για >4 ώρες. Και αυτό εφ' όρου ζωής. Αυτή η σκέψη από μόνη της φοβίζει μερικούς από τους πάσχοντες και τους συγγενείς τους. Και υπάρχουν και άλλα προβλήματα. Αυτός είναι ο λόγος που πολλοί δεν φορούν τη μάσκα καθόλου, ή πολύ σπάνια. Έτσι η αποδοχή της μάσκας CPAP είναι πολύ χαμηλή, με αποτέλεσμα πολύ χαμηλή συμμόρφωση. Ξηροστομία, φούσκωμα, κλειστοφοβία, θωρακικός πόνος και ενοχλητικοί θόρυβοι κατά τη διάρκεια του ύπνου οδηγούν στο να μη χρησιμοποιείται η μάσκα σωστά ή να χρησιμοποιείται πολύ σπάνια σχεδόν στο ήμισυ των περιπτώσεων, ή να εξαφανιστεί εντελώς στην αποθήκη.

Ο τεχνικός εξοπλισμός αποτελείται από μια αναπνευστική μάσκα, η οποία συνδέεται μέσω ενός εύκαμπτου σωλήνα με τον αναπνευστήρα CPAP. Η αναπνευστική μάσκα τοποθετείται – ανάλογα με το μοντέλο – επάνω από το στόμα και τη μύτη, ή μόνο τη μύτη, και στερεώνεται στο κεφάλι με ελαστικές ταινίες. Η συσκευή CPAP, η οποία τοποθετείται δίπλα στο κρεβάτι, τραβάει αέρα από το περιβάλλον, τον φιλτράρει και τον αντλεί μέσω του εύκαμπτου σωλήνα, με θετική πίεση, μέσα στους αεραγωγούς του ασθενούς. Ο ασθενής εισπνέει πλήρως μέσω της μάσκας και επίσης εκπνέει μέσω της μάσκας ενάντια στη σχεδόν πλήρως αντίθετη πίεση της μάσκας.

Είναι συνηθισμένοι τρεις διαφορετικοί τύποι μάσκας:

  • Οι μάσκες πλήρους προσώπου περικλείουν το στόμα και τη μύτη. Χρησιμοποιούνται συνήθως σε ασθενείς με απόφραξη του ρινικού αεραγωγού, άτομα που αναπνέουν από το στόμα και θεραπείες με υψηλή πίεση.
  • Οι ρινικές μάσκες τοποθετούνται πάνω από τη μύτη. Είναι μικρότερες και επίσης ελαφρύτερες από τις μάσκες πλήρους προσώπου.
  • Οι ρινικές μάσκες-μαξιλαράκια αποτελούνται από δύο άκρα κατασκευασμένα από μαλακό πλαστικό, τα οποία εισέρχονται στα ρουθούνια. Το πρόσωπο έτσι παραμένει σε μεγάλο βαθμό ελεύθερο. Ωστόσο, αυτός ο τύπος μάσκας είναι κατάλληλος μόνο εάν θεραπευτικά είναι αρκετή μόνο πολύ χαμηλή θετική πίεση.

Όλες οι μάσκες έχουν ένα "άνοιγμα βαλβίδας διαφυγής". Από εκεί εκρέει διαρκώς μια μικρή ποσότητα αέρα, συμπεριλαμβανομένου του εκπνεόμενου αέρα. Επομένως, κάποια "έλλειψη στεγανότητας" είναι σωστή και απαραίτητη.


Λειτουργία της μάσκας CPAP: Η πίεση διατηρεί τους αεραγωγούς ανοικτούς

Έτσι λειτουργεί η θεραπεία CPAP: Η πίεση του αέρα αποτρέπει τις διακοπές της αναπνοής κατά τη διάρκεια του ύπνου, οι οποίες είναι τυπικές της αποφρακτικής υπνικής άπνοιας. Κατά τη διάρκεια του ύπνου, οι μύες χαλαρώνουν, το οποίο μπορεί να προκαλέσει απόφραξη των ανώτερων αεραγωγών. Αυτό διακόπτει την αναπνευστική.

Κάθε φορά που σταματάτε να αναπνέετε, στο σώμα σημαίνει συναγερμό. Συμβαίνει αντίδραση αφύπνισης, η οποία υποσυνείδητα βοηθάει το σώμα να αναπνεύσει πάλι. Ολόκληρη η διεργασία λαμβάνει χώρα εντός δευτερολέπτων και το άτομο που κοιμάται συνήθως δεν το αντιλαμβάνεται καν. Αν και δεν ξυπνάει πραγματικά, μεταβαίνει σε πιο ελαφρύ ύπνο, και η αρτηριακή πίεση και ο καρδιακός ρυθμός αυξάνονται. Το επόμενο πρωί, τα άτομα με σύνδρομο αποφρακτικής υπνικής άπνοιας (ΣΑΥΑ) ξυπνούν κακόκεφα και αισθάνονται διαρκή κόπωση καθ' όλη τη διάρκεια της ημέρας.

Κανονικά, επικρατεί αρνητική πίεση στους ανώτερους αεραγωγούς κατά τη διάρκεια του ύπνου όταν εισπνέουμε. Αυτή η αρνητική πίεση αυξάνει τον κίνδυνο οι χαλαρωμένοι μύες να αποφράξουν τον αεραγωγό. Ο αερισμός με ελαφριά θετική πίεση επομένως μπορεί να είναι η κατάλληλη θεραπεία για τη σταθεροποίηση των μυών σε άτομα με ΣΑΥΑ, αποτρέποντας έτσι τις επικίνδυνες διακοπές της αναπνοής.

Και αυτό πραγματικά λειτουργεί: Ο αερισμός κατά τη διάρκεια της νύχτας μέσω μάσκας CPAP έχει καταδειχθεί ότι μπορεί να διατηρεί τους αεραγωγούς ανοικτούς. Οι διακοπές της αναπνοής συμβαίνουν πολύ λιγότερο συχνά ή – στην καλύτερη περίπτωση – δεν συμβαίνουν πλέον καθόλου. Η περιεκτικότητα του αίματος σε οξυγόνο αυξάνεται, έτσι το σώμα τροφοδοτείται καλύτερα με οξυγόνο ξανά. Η ποιότητα του ύπνου βελτιώνεται και η κόπωση κατά τη διάρκεια της ημέρας μειώνεται. (2) Και υπάρχει μια άλλη θετική επίδραση, η οποία είναι ιδιαίτερα επωφελής για τους συντρόφους: Το ροχαλητό συνήθως σταματάει με τον αερισμό θετικής πίεσης.

Οι πιθανές δευτερογενείς παθήσεις της αποφρακτικής υπνικής άπνοιας είναι η υψηλή αρτηριακή πίεση, το έμφραγμα και το εγκεφαλικό επεισόδιο. Οι μελέτες έχουν δείξει ότι η θεραπεία CPAP μπορεί να μειώσει την αρτηριακή πίεση στα φυσιολογικά. (2,3) Δεν έχει αποσαφηνιστεί εάν μπορεί επίσης να μειώσει τον κίνδυνο εμφράγματος και εγκεφαλικού επεισοδίου σε ασθενείς με ΣΑΥΑ.

Σε μια μεγάλη μελέτη, στην οποία συμμετείχαν σχεδόν 3.000 ασθενείς με αποφρακτική υπνική άπνοια (και στεφανιαία νόσο), δεν διαπιστώθηκε προστατευτική επίδραση από τη θεραπεία CPAP όσον αφορά τον καρδιακό κίνδυνο.(4) Αυτό προκάλεσε έκπληξη, καθώς η ποιότητα του ύπνου και ο δείκτης άπνοιας-υπόπνοιας (AHI)  βελτιώθηκαν σημαντικά στη μελέτη. Ο AHI, ως μέτρο του αριθμού των διακοπών της αναπνοής, μειώθηκε από κατά μέσο όρο 29,0 σε 3,7 συμβάντα ανά ώρα. Συνεπώς, η αναπνευστική διαταραχή που είναι τυπική του ΣΑΥΑ μπορεί να αντιμετωπιστεί αποτελεσματικά με τον αερισμό CPAP.

Επισκόπηση των επιδράσεων του αερισμού CPAP:

  • Οι επικίνδυνες διακοπές της αναπνοής που είναι τυπικές του ΣΑΥΑ μειώνονται.
  • Η περιεκτικότητα του αίματος σε οξυγόνο αυξάνεται.
  • Το ροχαλητό βελτιώνεται.
  • Η αυξημένη αρτηριακή πίεση μειώνεται.

Για πληροφορίες σχετικά με εναλλακτικές θεραπείες για την υπνική άπνοια:

 

 


Πολλοί ασθενείς δεν φορούν τη μάσκα CPAP

Η αποτελεσματικότητα της θεραπείας CPAP είναι αδιαμφισβήτητη, αλλά οι ασθενείς πρέπει να φορούν πραγματικά τη μάσκα μόνιμα, όχι μόνο περιστασιακά, εφ' όρου ζωής. Κι εκεί έγκειται  το πρόβλημα: η συμμόρφωση στη μακροχρόνια χρήση της θεραπείας CPAP δεν είναι καλή. Οι μελέτες δείχνουν ότι ούτε οι μισοί από όλους τους ασθενείς ΣΑΥΑ δεν μπορούν να συμμορφωθούν μακροχρόνια. (5)

Λάθη στην εφαρμογή που συχνά διακυβεύουν την επιτυχία της θεραπείας:

  1. Η μάσκα συχνά δεν εφαρμόζει καλά, με αποτέλεσμα να υπάρχει διαφυγή αέρα από τα πλάγια. Αυτό δεν πρέπει να συμβαίνει, επειδή δεν μπορεί να διασφαλιστεί ότι ο αέρας αναπνοής εισρέει πραγματικά στους αεραγωγούς με υπερπίεση.
  2. Πολλοί ασθενείς δεν φορούν τη μάσκα CPAP για αρκετό χρονικό διάστημα. Φορούν τη μάσκα πριν αποκοιμηθούν, αλλά τη βγάζουν κατά τη διάρκεια της νύχτας. Έτσι η συνιστώμενη ελάχιστη διάρκεια – τέσσερις ώρες ανά νύχτα – δεν επιτυγχάνεται. (6) Σε χειρότερες περιπτώσεις, η θεραπεία διακόπτεται εντελώς και η συσκευή CPAP καταλήγει στην αποθήκη.

Η μάσκα CPAP μπορεί να διαταράσσει τον ύπνο σε κάποιους ασθενείς

Ο λόγος για τη χαμηλή συμμόρφωση στη θεραπεία CPAP είναι προφανής: Πολλοί ασθενείς βιώνουν τη χρήση της μάσκας ως δυσάρεστη και ενοχλητική. (7) Αφενός, αυτό οφείλεται στη συνεχή πίεση του αέρα που επικρατεί τόσο κατά την εισπνοή όσο και κατά την εκπνοή. Πολλοί ασθενείς δυσκολεύονται να εκπνεύσουν ενάντια στην πίεση του αέρα και αισθάνονται άβολα μη μπορώντας να εκπνεύσουν ελεύθερα. Ορισμένοι πάσχοντες το βρίσκουν αυτό εξαντλητικό, έτσι αναπτύσσουν γρήγορα ένα αίσθημα δύσπνοιας.

Επιπλέον πολλοί δυσκολεύονται να αποκοιμηθούν και να κοιμηθούν συνεχόμενα κατά τη διάρκεια της νύχτας με την μάσκα στο πρόσωπο τους. Η μάσκα δημιουργεί άγχος. Αλλά επίσης και η ξηρότητα του στόματος και της μύτης  κάνουν τους ασθενείς να αισθάνονται άβολα με αυτήν τη θεραπεία. Τέλος, ο θόρυβος από τη συσκευή CPAP μπορεί να αποτελέσει εμπόδιο.

Με άλλα λόγια: Η θεραπεία CPAP, η οποία προορίζεται να βοηθήσει τον ασθενή να επιτύχει έναν ήρεμο ύπνο, μπορεί κάποιες φορές να διαταράξει σοβαρά τον ίδιο τον ύπνο. Εκτός αυτού, πολλοί ασθενείς τρομάζουν στην προοπτική να κοιμούνται – για μια ζωή – με μια μάσκα στο πρόσωπο τους. Το ίδιο ισχύει και για τους συντρόφους των ασθενών με ΣΑΥΑ που κι αυτοί τρομάζουν στην ιδέα ότι ο άνθρωπος τους πρέπει να φοράει μια μάσκα στο πρόσωπο του στον ύπνο.


Η χαμηλή συμμόρφωση στη θεραπεία CPAP έχει πολλές αιτίες: Επισκόπηση των ανεπιθύμητων ενεργειών


Η μάσκα CPAP δεν εφαρμόζει καλά και γλιστράει

Οι μάσκες CPAP έχουν τυποποιημένο σχήμα και δεν μπορούν να προσαρμοστούν. Δεδομένης της ποικιλίας στο σχήμα των προσώπων, συμβαίνει πολύ συχνά η μάσκα να μην ταιριάζει σωστά.  Όταν η μάσκα CPAP δεν εφαρμόζει μπορεί  να γλιστρήσει χωρίς να γίνει αντιληπτό κατά τη διάρκεια του ύπνου και να αρχίσουν διαφυγές αέρα.

Επιπλέον, οι διαφυγές αέρα μπορεί να προκαλέσουν οφθαλμικό ερεθισμό και ακόμα και επιπεφυκίτιδα. Επώδυνα σημεία και έλκη από πίεση μπορεί επίσης να προκληθούν εάν η μάσκα CPAP δεν εφαρμόζει καλά. Ο αέρας που διαφεύγει μπορεί να ενοχλεί τον/τη σύντροφο και, στη χειρότερη περίπτωση, να οδηγήσει ακόμα και σε κρυολόγημα.


Η εκπνοή ενάντια στη συνεχή πίεση της μάσκας CPAP δυσκολεύει τη φυσική αναπνοή. Έτσι η αναπνοή με τη μάσκα CPAP συχνά θεωρείται δυσάρεστη. Ορισμένοι βιώνουν ακόμα και ένα αίσθημα δύσπνοιας που μπορεί να φτάσει μέχρι την εκδήλωση κρίσεων άγχους και πανικού. Σε αυτές τις περιπτώσεις, η θεραπεία κατά κανόνα θα πρέπει να διακοπεί.

Επιπλέον, πολλοί ασθενείς με υπνική άπνοια παραπονούνται ότι αισθάνονται περιορισμένοι από την μάσκα. Η μάσκα πρέπει να εφαρμόζει καλά, έτσι ώστε να μη διαφεύγει αέρας από τα πλάγια. Οι ελαστικές ταινίες που συγκρατούν τη μάσκα στη θέση της πρέπει επομένως να είναι σχετικά σφιχτές. Ακόμα και όταν οι ταινίες είναι"όσο το δυνατόν πιο χαλαρές" η πίεση εξακολουθεί να είναι καταπιεστικά δυσάρεστη για πολλούς ασθενείς και είναι επίσης δύσκολο να το συνηθίσει κανείς. Πολλοί ασθενείς επομένως πρέπει να καταπιέζουν τους εαυτούς τους να φορούν τη μάσκα CPAP κάθε βράδυ.

Άλλοι λόγοι για τη δυσφορία και τις κρίσεις πανικού κατά τη χρήση της μάσκας CPAP μπορεί να περιλαμβάνουν:

  • προηγούμενη αρνητική εμπειρία, π.χ. αερισμός με μάσκα σε νοσοκομείο
  • ανησυχία για πιθανό στραγγαλισμό από τον κεφαλοδέτη της μάσκας
  • το ενοχλητικό βάρος της μάσκας CPAP
  • το αίσθημα του ξένου σώματος στο πρόσωπο, ιδιαίτερα με τις στοματορινικές μάσκες
  • πανικός λόγω του κρύου αέρα στην αναπνοή

Για να κάνετε κάτι σχετικά με την κλειστοφοβία και τις πιθανές κρίσεις πανικού που προκαλούνται από την CPAP, να έχετε κατά νου τα ακόλουθα:

  1. Η συσκευή CPAP προσφέρει πάντα τον αέρα με πίεση για να τον αναπνεύσετε.
  2. Το άγχος και το αίσθημα κλειστοφοβίας συχνά προέρχεται από τη διαρκή πίεση του αέρα. Αλλά ακριβώς αυτή η πίεση του αέρα είναι που αποτρέπει τις αποφράξεις των αεραγωγών. Ο κίνδυνος για την υγεία είναι σημαντικά υψηλότερος χωρίς τη μάσκα CPAP.
  3. Η χρήση της μάσκα CPAP κατά τη διάρκεια της ημέρας μπορεί να βοηθήσει, δηλ. μπροστά από την τηλεόραση ή κατά τη διάρκεια του διαβάσματος.
  4. Υπάρχουν διαθέσιμες εναλλακτικές θεραπείες, επομένως μην πιέζετε υπερβολικά τον εαυτό σας. Αλλά ούτε να τα παρατήσετε πολύ γρήγορα. Χρειάζεται χρόνος για να συνηθίσετε τη μάσκα CPAP.

Μια συχνή ανεπιθύμητη ενέργεια της θεραπείας CPAP είναι το ξηρό στόμα και η ξηρή ή βουλωμένη μύτη. Το ξηρό στόμα και οι ξηροί γενικά βλεννογόνοι οφείλονται στην αυξημένη ροή αέρα μέσω της μάσκας CPAP. Ιδιαίτερα η αναπνοή από τη μύτη μπορεί να είναι δύσκολη λόγω της υψηλής πίεσης. Ως αποτέλεσμα, η μύτη βουλώνει συχνά και μπορεί να εμφανιστούν ρινορραγίες. Επιπλέον, η έλλειψη υγρασίας μπορεί να αλλάξει τη μικροβιακή χλωρίδα του στόματος και του φάρυγγα. Πολυάριθμα βακτηρίδια και άλλοι μικροοργανισμοί αποικίζουν φυσιολογικά τους βλεννογόνους μας. Εάν η μικροβιακή χλωρίδα αλλάξει, αυτό μπορεί να οδηγήσει σε δυσάρεστη αναπνοή, μεταξύ άλλων.

Επίσης, η ξηρότητα των βλεννογόνων της μύτης και του στόματος διαταράσσουν τον προστατευτικό φραγμό που έχουν ενάντια στα παθογόνα. Υπάρχουν ενδείξεις ότι η χρήση μάσκας CPAP αυξάνει τον κίνδυνο λοιμώξεων του ανώτερου και κατώτερου αναπνευστικού συστήματος. (8,9) Ωστόσο, αυτό το σημαντικό ζήτημα δεν έχει ακόμα επιλυθεί οριστικά. Για την πρόληψη της ξήρανσης των βλεννογόνων, η χρήση υγραντήρων που μπορούν να συνδεθούν απευθείας στις σύγχρονες συσκευές CPAP συνιστάται ως προληπτικό μέτρο. (7)

Επιπλέον, η αναπνοή από το στόμα όχι μόνο ξηραίνει τους βλεννογόνους, αλλά είναι επίσης μη επιθυμητή επειδή ο αέρας δεν φιλτράρεται σωστά. Η μύτη, από την άλλη πλευρά, θερμαίνει, φιλτράρει και υγραίνει τον αναπνευστικό αέρα. Αυτό είναι πολύ πιο υγιεινό από το να διοχετεύεται κρύος και ξηρός αέρας μέσω του στόματος απευθείας στο λαιμό και τους πνεύμονες. Ο ύπνος με το στόμα ανοικτό κάνει τους βλεννογόνους να παράγουν περισσότερη βλέννα για να αντισταθμίσουν την ξηρότητα, με αποτέλεσμα η μύτη να βουλώνει περισσότερο, το οποίο με τη σειρά του ευνοεί την αναπνοή από το στόμα. Επίσης, η αναπνοή από το στόμα προκαλεί δυσάρεστη αναπνοή και, στη χειρότερη περίπτωση, τερηδόνα.

Ένα άλλα μεγάλο μειονέκτημα της αναπνοής από το στόμα: τα οξείδια του αζώτου. Το ένα τέταρτο αυτών παράγεται στους παραρρίνιους κόλπους μας  όταν αναπνέουμε από τη μύτη μας. Τα οξείδια του αζώτου επηρεάζουν την αρτηριακή πίεση καθώς και την ποιότητα του ύπνου.

Παρεμπιπτόντως: η ξηροστομία και η αυξημένη αναπνοή από το στόμα δεν είναι απλώς επακόλουθο της θεραπείας CPAP. Η ίδια η αποφρακτική υπνική άπνοια ευνοεί την αναπνοή από το στόμα. Έτσι, το ξηρό στόμα το πρωί είναι επίσης ένα σύμπτωμα της υπνικής άπνοιας.

Εάν η ξηροστομία παραμένει παρά την αλλαγή μάσκας και τη ρύθμιση της πίεσης, θα πρέπει να χρησιμοποιούνται άλλα βοηθήματα ή μια εναλλακτική θεραπεία της υπνικής άπνοιας. Για παράδειγμα, υπάρχουν οι λεγόμενοι ιμάντες πηγουνιού (chinstrap)  που κρατούν το στόμα κλειστό κατά τη διάρκεια του ύπνου και έτσι εμποδίζουν το στόμα να στεγνώσει το πρωί.


Μια παρενέργεια της θεραπείας CPAP μπορεί να είναι μυϊκός πόνος στον θώρακα. Είναι ένα είδος μυϊκού πόνου με τον οποίο οι αναπνευστικοί μύες αντιδρούν στον αερισμό θετικής πίεσης.


Με τον αερισμό θετικής πίεσης με τη μάσκα CPAP, μέρος του αέρα ενδέχεται  να εισέρχεται μέσω του οισοφάγου στη γαστρεντερική οδό. Αυτό συμβαίνει κυρίως όταν η πίεση της συσκευής CPAP είναι πολύ υψηλή.

Αίσθημα πληρότητας και φούσκωμα είναι πιθανές συνέπειες επειδή στην ουσία έχετε αέρα στο στομάχι σας (αεροφαγία). Αυτό μπορεί να αποφευχθεί μόνο με τη μείωση της πίεσης. Από την άλλη πλευρά, η πίεση δεν πρέπει να μειωθεί κάτω από τη θεραπευτικά απαιτούμενη πίεση, διαφορετικά οι νυκτερινές διακοπές της αναπνοής θα συνεχιστούν. Εάν ο κοιλιακός πόνος και το φούσκωμα είναι έντονα, ο ασθενής με υπνική άπνοια συχνά αρνείται να συνεχίσει να χρησιμοποιεί τη μάσκα CPAP. Και σε αυτήν την περίπτωση επίσης, η υπνική άπνοια επιμένει και η θεραπεία με CPAP έχει αποτύχει. Συνεπώς, η σωστή ρύθμιση της πίεσης απαιτεί μεγάλη επιδεξιότητα. Ο ύπνος με το άνω μέρος του σώματός σας ανυψωμένο και η αποφυγή κατανάλωσης φαγητού και ποτού αργά το βράδυ μπορεί στην περίπτωση αυτή να ανακουφίσει τα συμπτώματα φουσκώματος με την CPAP.

Άλλες αιτίες φουσκώματος με τη μάσκα CPAP:

  • Πολύ υψηλή πίεση αέρα: η δυσκολία στην εκπνοή μπορεί να οδηγήσει σε άγχος και πανικό. Μπορεί να εμφανιστεί αίσθημα ασφυξίας. Προκαλείται σύγχυση στον φυσικό αναπνευστικό ρυθμό κι εκδηλώνεται υπεραερισμός.Ακόμα μπορεί να οδηγήθείτε σε κατάποση αέρα, προκαλώντας φούσκωμα στην κοιλιά.
  • Ανοιχτό στόμα: η μάσκα CPAP μπορεί να οδηγήσει σε φούσκωμα ακόμη και αν αυτό δεν ταιριάζει στον τύπο αναπνοής. Ορισμένα άτομα κοιμούνται με το στόμα ανοιχτό τη νύχτα. Ωστόσο, εάν ένας ασθενής με ανοιχτό στόμα φορέσει ρινική μάσκα CPAP, ο αέρας που σπρώχνει με πίεση στην μύτη μπορεί να διαφεύγει μέσω του στόματος.  Στην περίπτωση αυτή, ο τύπος μάσκας πρέπει να αλλάξει σε στοματορινική μάσκα.
  • Καταρροή ή βουλωμένη μύτη: δεν έχει διαφορά εάν έχετε καταρροή ή βουλωμένη μύτη. Η γρίπη, τα κρυολογήματα και οι αλλεργίες έχουν ως αποτέλεσμα να μην μπορείτε να ανεχτείτε την πίεση με την οποία σπρώχνει τον αέρα η μάσκα.
  • Πολύ χαμηλή πίεση αέρα: Δεν είναι μόνο η πολύ υψηλή πίεση που μπορεί να οδηγήσει σε φούσκωμα μέσω της μάσκας CPAP. Εάν η πίεση είναι πολύ χαμηλή, οι νυκτερινές διακοπές της αναπνοής συνεχίζονται.

Ορισμένα άτομα ενοχλούνται από τον θόρυβο της συσκευής CPAP κατά τη διάρκεια του ύπνου. Κάποια ευαίσθητα άτομα αντιλαμβάνονται ακόμα και τις αθόρυβες συσκευές, καθώς τοποθετούνται στο ύψος του κεφαλιού ακριβώς δίπλα στο κρεβάτι. Επίσης υπάρχει ένας θόρυβος από τη βαλβίδα της μάσκας. Η χρήση ωτασπίδων, η οποία συνιστάται για άτομα ευαίσθητα στον θόρυβο, αποτελεί κάποια λύση. Κι ο ύπνος των συντρόφων των πασχόντων μπορεί επίσης να επιβαρυνθεί. Αυτή η παρενέργεια της μάσκας CPAP συχνά οδηγεί σε προβλήματα στη σχέση και ξεχωριστά κρεβάτια.


Οι ασθενείς με αποφρακτική υπνική άπνοια συχνά ρωτούν εάν η θεραπεία CPAP μπορεί επίσης να χρησιμοποιηθεί όταν έχουν κρυολόγημα ή μπούκωμα στη μύτη (π.χ. αλλεργική ρινίτιδα). Η απάντηση είναι ότι η βουλωμένη μύτη μπορεί να περιπλέξει τον αερισμό με μάσκα CPAP. Γι αυτό στην περίπτωση του κοινού κρυολογήματος, η θεραπεία μπορεί να διακοπεί για ένα μικρό χρονικό διάστημα. Ωστόσο, η κατάσταση είναι διαφορετική με την αλλεργική ρινίτιδα, η οποία μερικές φορές διαρκεί για μήνες. Δεν υπάρχει πραγματικά ικανοποιητική λύση για αυτό το πρόβλημα. Σε κάθε περίπτωση, εάν έχετε βουλωμένη μύτη, συνιστάται να φοράτε μάσκα που καλύπτει και το στόμα και τη μύτη σας.


Οι μάσκες CPAP πρέπει να καθαρίζονται μετά από κάθε χρήση. Και για καλό λόγο: Στις επιφάνειες σιλικόνης που έχει η μάσκα επικάθονται πολύ γρήγορα μικρόβια, τα οποία μπορεί να εισέλθουν στον αναπνευστικό.  Επομένως, να είστε σχολαστικο΄θ στον καθαρισμό της μάσκας CPAP και να ακολουθείτε πολύ προσεκτικά τις συστάσεις του κατασκευαστή.


Οι μάσκες CPAP δεν είναι σέξι. Δεν προκαλεί έκπληξη το γεγονός ότι πολλοί(ές) σύντροφοι αισθάνονται εκνευρισμό και ενόχληση. Επομένως, η θεραπεία CPAP μπορεί να θέσει σε δοκιμασία την ερωτική σας ζωή. Ορισμένοι πάσχοντες αναφέρουν ακόμα και κρίσεις στη σχέση. Ίσως η σκέψη του αναπνευστήρα και της μάσκας κάθε νύχτα εφ' όρου ζωής τρομάζει πολλούς ασθενείς και τους συντρόφους τους.


Πρησμένα μάτια, μαύροι κύκλοι και οι αντιαισθητικές σακούλες κάτω από τα μάτια αποτελούν μια παρενέργεια της θεραπείας CPAP. Αυτό οφείλεται κυρίως σε λάθος προσαρμογή της μάσκας  προσώπου, η οποία μπορεί να ασκήσει πίεση κάτω από τα μάτια και δίπλα στη μύτη.

Μια μάσκα CPAP με διαρροή αέρα μπορεί επίσης να είναι η αιτία, καθώς οι διαφυγές αέρα μπορεί να προκαλέσουν οφθαλμικό ερεθισμό. Εάν κρύος αέρας από τη μάσκα φθάνει διαρκώς στα μάτια, αυτά στεγνώνουν και πρήζονται. Μπορεί να υπάρχουν πρόσθετα προβλήματα με τους δακρυϊκούς αδένες και τα βλέφαρα.
Το πρώτο πράγμα που χρειάζεται εδώ είναι η υπομονή. Η θεραπεία CPAP χρειάζεται χρόνο. Μόλις βρείτε την μάσκα που ταιριάζει στο πρόσωπο σας, αυτές οι παρενέργειες συχνά εξαφανίζονται από μόνες τους.

Τι μπορείτε να κάνετε για τις σακούλες κάτω από τα μάτια και τα πρησμένα μάτια:

  • Βάλτε ένα μεταλλικό κουτάλι την κατάψυξη για λίγα λεπτά
  • Πιέστε το κρύο κουτάλι επάνω στο πρήξιμο για λίγα δευτερόλεπτα, κουνώντας το ελαφρά
  • Εφαρμόστε εναλλάξ στα δύο μάτια μέχρι το κουτάλι να ζεσταθεί ξανά
  • Αλλάξτε τη στοματορινική μάσκα σε ρινική μάσκα ή σε ρινική μάσκα με μαξιλαράκια (nasal pillows), εκτός εάν αναπνέετε από το στόμα, δηλ. κοιμάστε με το στόμα ανοικτό

  • Η ρινική μάσκα CPAP προσφέρει κάποια ανακούφιση από την πίεση, μην επιτρέποντας να γίνεται συσσώρευση υγρών κάτω από τα μάτια
  • Πριν κοιμηθείτε, τοποθετήστε ένα έμπλαστρο κάτω από τα μάτια. Αυτό εμποδίζει τον ιστό από το να γεμίσει με υγρό κατά τη διάρκεια της νύχτας

Εάν η θεραπεία CPAP εξακολουθεί να σας επιβαρύνει, θα πρέπει να ενημερωθείτε σχετικά με άλλες θεραπευτικές επιλογές.


Ο αερισμός θετικής πίεσης μπορεί να αντιμετωπίσει με επιτυχία την αποφρακτική υπνική άπνοια μόνο εάν η μάσκα φοριέται για τουλάχιστον 5-6 ώρες κάθε νύχτα. Κάθε νύχτα, εφ' όρου ζωής. Αν δεν συμβαίνει αυτό οι ασθενείς με υπνική άπνοια συνεχίζουν να είναι κουρασμένοι κατά τη διάρκεια της ημέρας. Η απόδοση τους συνεχίζει να είναι μειωμένη και το δυνατό ροχαλητό επιμένει.

Εάν οι ασθενείς διακόψουν τη θεραπεία για έναν ή περισσότερους από τους λόγους που αναφέρθηκαν, οι νυκτερινές παύσεις της αναπνοής επανέρχονται. Το ροχαλητό συνεχίζει και ταυτόχρονα κι όλες οι άλλες επιπτώσεις της ΑΥΑ, ορισμένες από τις οποίες είναι επικίνδυνες. Προπάντων η κόπωση κατά τη διάρκεια της ημέρας. Σε ορισμένες περιπτώσεις, οι πάσχοντες ασυνείδητα αφαιρούν τη μάσκα κατά τη διάρκεια του ύπνου. Επομένως εάν, παρά τη χρήση της μάσκας CPAP, είστε διαρκώς κουρασμένοι, δεν σταματάτε να ροχαλίζετε και οι παύσεις της αναπνοής συνεχίζουν να συμβαίνουν, η καθιερωμένη θεραπεία για την υπνική άπνοια έχει αποτύχει. Στην περίπτωση αυτή, θα πρέπει οπωσδήποτε να συμβουλευτείτε έναν γιατρό και να συζητήσετε εναλλακτικές λύσεις.





Πώς λειτουργεί η θεραπεία Inspire

Πάνω από 14.000 ασθενείς σε όλο τον κόσμο μπορούν να κοιμηθούν ήρεμα όλη τη νύχτα χάρη στη θεραπεία Inspire. Ο γλωσσικός βηματοδότης Inspire λειτουργεί σε αρμονία με τον φυσικό αναπνευστικό ρυθμό και μειώνει σημαντικά τις διακοπές της αναπνοής τη νύχτα –  χωρίς ανάγκη για μάσκα CPAP.


  • Απαντάμε όλες τις ερωτήσεις σας σχετικά με τον γλωσσικό βηματοδότη
  • Κανονίζουμε ένα ραντεβού με έναν εξειδικευμένο γιατρό στην περιοχή σας
  • Επιτέλους ζωή χωρίς μάσκα – και παρ' όλα αυτά χωρίς διακοπές της αναπνοής


Ζώντας με την μάσκα CPAP: Τι πρέπει να γνωρίζετε

  • Δώστε στον εαυτό σας αρκετό χρόνο. Είναι φυσιολογικό να βρίσκετε ενοχλητικό στην αρχή το να φοράτε μια μάσκα ενώ κοιμάστε. Ωστόσο, μετά από λίγο, θα πρέπει να το συνηθίσετε. Εάν όμως εξακολουθείτε να αισθάνεστε δυσφορία και ενόχληση μετά από αρκετές εβδομάδες, θα πρέπει οπωσδήποτε να το συζητήσετε με τον γιατρό σας.
  • Χρειάζεται κάποιος χρόνος για να συνηθίσετε ότι στην εκπνοή η μάσκα σας ανταγωνίζεται σπρώχνοντας τον αέρα με πίεση. Σε αυτό μπορεί να βοηθήσει η ρύθμιση της συσκευής CPAP. 

Εάν παρουσιάζετε δυσκολίες στη χρήση της θεραπείας CPAP – για παράδειγμα άγχος, ξηροστομία, προβλήματα με τον/τη σύντροφο – δεν πρέπει να διακόψετε τη θεραπεία από μόνοι σας. Συμβουλευτείτε τον γιατρό σας. Για ορισμένα προβλήματα, αν και όχι για όλα, υπάρχουν λύσεις. Για παράδειγμα, μπορεί να βοηθήσει για την ξηροστομία ένας υγραντήρας.

  • Ωστόσο, εάν δεν μπορείτε να συμμορφωθείτε στη χρήση της μάσκας CPAP μακροπρόθεσμα, θα πρέπει να μιλήσετε με τον γιατρό σας σχετικά με εναλλακτικές θεραπευτικές επιλογές. Θα μπορούσε να είναι κατάλληλος ένας γλωσσικός βηματοδότης.

 


Μια καλή εναλλακτική λύση: ο γλωσσικός βηματοδότης

Η θεραπεία για την υπνική άπνοια δεν αρκεί να είναι μόνο αποτελεσματική. Πρέπει επίσης να μπορεί ο ασθενής να συμμορφωθεί στη χρήση της θεραπείας. Από την άποψη αυτή, η μάσκα CPAP είναι προβληματική: Επιβαρύνονται από διάφορες παρενέργειες και αισθάνονται ενόχληση από τη θεραπεία κατά τη διάρκεια του ύπνου και η ποιότητα ζωής τους επηρεάζεται. Επιπλέον, οι σύντροφοι συχνά δυσκολεύονται να εξοικειωθούν με τον "τεχνικό εξοπλισμό στο κρεβάτι", οπότε προκύπτουν συχνά προβλήματα στη σχέση. Για τους λόγους αυτούς, η μάσκα CPAP δεν αποτελεί πραγματικά μακροπρόθεσμη λύση για πολλά άτομα με αποφρακτική υπνική άπνοια.

Ως εναλλακτική λύση, υπάρχει ο γλωσσικός βηματοδότης Inspire. Το σύστημα θεραπείας Inspire μετρά συνεχώς τον αναπνευστικό ρυθμό του ασθενούς και δίνει μια απαλή διέγερση τους μυς της γλώσσας η οποία δεν τους αφήνει να φράξουν τον αεραγωγό. Έτσι αποφεύγονται οι διακοπές της αναπνοής στην ΑΥΑ. Ως αποτέλεσμα, η κόπωση κατά τη διάρκεια της ημέρας υποχωρεί και η απόδοση αυξάνεται ξανά. Η ικανοποίηση των ασθενών με τη θεραπεία Inspire είναι πάνω από 90%. (10) Αυτό συμβαίνει όχι μόνο λόγω της αποδεδειγμένης αποτελεσματικότητάς της, αλλά επίσης επειδή η θεραπεία Inspire – αντίθετα από τη θεραπεία CPAP – προσαρμόζεται στη φυσική αναπνοή και επιτρέπει την ελεύθερη εισπνοή και εκπνοή κατά τη διάρκεια της νύχτας. Το εμφύτευμα δεν είναι ορατό εξωτερικά και ενεργοποιείται απλά με το πάτημα ενός κουμπιού πριν πάτε για ύπνο.


...

90 %

των συντρόφων αναφέρουν κανένα ή μόνο ελαφρύ ροχαλητό.3

...

94 %

των πασχόντων αναφέρουν ότι είναι ευχαριστημένοι με τη θεραπεία Inspire.4

...

79 %

μείωση των απνοιών τη νύχτα χάρη στον γλωσσικό βηματοδότη Inspire.3

...

80 %

των πασχόντων χρησιμοποιούν το σύστημα θεραπείας Inspire με συνέπεια κάθε νύχτα.3

Μάθετε περισσότερα:

  • Η εμπειρία της Helena M.: "Μια νέα ζωή"
    Για πολλά χρόνια, η Helena Mohr εμφάνιζε έντονη κόπωση κατά τη διάρκεια της ημέρας προτού διαγνωσθεί με σοβαρή μορφή αποφρακτικής υπνικής άπνοιας. Μια προσπάθεια θεραπείας με την μάσκα CPAP ς απέτυχε διότι η ασθενής εμφανίζει κρίσεις πανικού. O γλωσσικός βηματοδότης Inspire επιτέλους της προσφέρει "μια νέα ζωή". Έχει ανακτήσει τη χαμένη της ενέργεια και σήμερα μπορεί να απολαμβάνει και πάλι τη ζωή με την οικογένειά της.

Βιβλιογραφία:

1 American Academy of Sleep Medicine 2019, Patil SP et al. J Clin Sleep Med 2019
2 Bratton DJ, Gaisl T, Schlatzer C et al. Comparison of the effects of continuous positive airway pressure and mandibular advancement devices on sleepiness in patients with obstructive sleep apnoea: a network metaanalysis. Lancet Respir Med 2015;3(11):869–878.
3 Bakker JP, Edwards BA, Gauta SP. Blood pressure improvement with continuous positive airway pressure is independent of obstructive sleep apnea severity. Sleep 2014;10(4):365–369 (3).
4 Deutsche Ärzteblatt. Online verfügbar unter: www.aerzteblatt.de/nachrichten/70278/Schlaf-Apnoe-CPAP-Beatmung-schuetzt-in-Studie-nicht-vor-Herz-Kreislauf-Ereignissen; Zuletzt abgerufen: April 2020.
5 Bakker JP et al. Motivational Enhancement for Increasing Adherence to CPAP. Chest 2016;150(2):337-45. doi: 10.1016/j.chest.2016.03.019.
6 Institut für Qualität und Wirtschaftlichkeit im Gesundheitswesen (IQWiG). Online verfügbar unter: www.gesundheitsinformation.de/behandlung-einer-obstruktiven-schlafapnoe.2120.de.html?part=behandlung-as#zusb; Zuletzt abgerufen: April 2020.
7 Institut für Qualität und Wirtschaftlichkeit im Gesundheitswesen (IQWiG). Online verfügbar unter: www.gesundheitsinformation.de/cpap-atemtherapie-umgang-mit-haeufigen-problemen.2120.de.html?part=behandlung-t6; Zuletzt abgerufen: April 2020.
8 Su VY, Liu CJ, Wang HK et al. Sleep apnea and risk of pneumonia: a nationwide population- based study. CMAJ 2014;186(6):415-421.
9 Sanner BM, Fluerenbrock N, Kleiber-Imbeck A et al. Effect of continuous positive airway pressure therapy on infectious complications in patients with obstructive sleep apnea syndrome. Respiration 2001;68(5):483-487.
10 Heiser C, Steffen A, Boon M et al. Post-approval upper airway stimulation predictors of treatment effectiveness in the ADHERE registry. Eur Respir J 2019;53(1):1801405.



Για λόγους καλύτερης αναγνωσιμότητας χρησιμοποιείται μόνο το αρσενικό γένος. Αυτή η διατύπωση ισχύει εξίσου για όλα τα άτομα και δεν αποτελεί πράξη διάκρισης.


Έχετε ερωτήσεις σχετικά με τη θεραπεία Inspire;